Analisis Pembentukan Ayat

Jika ditinjau asal-usul perkataan sintaksis, kata ini berasal daripada perkataanYunani, iaitu sun yang bererti ´dengan´ dan tattein yang bererti ´menempatkan kata-kata secara bersama-sama untuk menjadi kelompok kata atau ayat´. Kata suntattein ini kemudian menjadi istilah  syntaxis  dalam bahasa Belanda, dan synta dalam bahasa Inggeris. Sintaksis ditakrifkan sebagai bidang ilmu bahasa yang mengkaji bentuk, struktur, binaan, atau konstruksi ayat (Nik Safiah Karim et al., 1993:317).  Bagi Abdullah Hassan (1980:164), sintaksis merupakan istilah untuk mengkaji pembentukan ayat,  iaitu bagaimana morfem dan kata disusun menjadi klausa dan ayat merupakan unit terbesar.

Dalam kajian ini, pengkaji ingin melihat aspek pembentukan  ayat yang terdapat dalam dialek Kelantan Machang sama ada mempunyai persamaan atau perbezaan dengan bahasa Melayu standard. Hasil kajian akan dipaparkan dalam analisis di bawah in

1. Ayat Penyata

Ayat penyata ialah ayat yang diucapkan dengan maksud untuk menyatakan atau menerangkan sesuatu hal.

Contoh :

2. Ayat Tanya

Ayat tanya ialah ayat yang digunakan untuk menanyakan sesuatu hal. Terdapat dua jenis ayat tanya, iaitu ayat tanya tanpa kata tanya dan ayat tanya dengan kata tanya.

Contoh :

3. Ayat Majmuk Pancangan

Ayat majmuk pancangan ialah ayat yang mengandungi satu ayat induk dan satu atau beberapa ayat kecil lain yang dipancangkan ke dalam ayat induk dengan menggunakan kata hubung pancangan. Terdapat tiga jenis ayat majmuk pancangan, iaitu ayat majmuk pancangan relati) ayat majmuk pancangan komplemen) dan ayat majmuk pancangan keterangan.

Ayat Majmuk Pancangan Keterangan

Ayat majmuk pancangan keterangan ialah ayat majmuk yang terdiri daripada ayat induk dan ayat lain berfungsi untuk memberi keterangan. Terdapat beberapa jenis keterangan yang digunakan dalam ayat majmuk pancangan keterangan, iaitu :

a) Ayat Majmuk Pancangan Keterangan Sebab

Menggunakan perkataan kerana, lantaran, oleh sebab

Contoh :

b) Ayat Majmuk Pancangan Keterangan Syarat

Menggunakan perkataan jika, jikalau, kalau, sekiranya, andai kata

Contoh :

c) Ayat Majmuk Pancangan Keterangan Cara

Menggunakan perkataan dengan

Contoh :

RUMUSAN

Berdasarkan hasil kajian yang diperoleh di atas, pengkaji dapat menyimpulkan bahawa tidak terdapat perbezaan aspek pembentukan ayat di antara dialek Machang dan bahasa Melayu standard. Hal ini mungkin disebabkan oleh kedsua-dua bahasa ini berasal daripada rumpun bahasa yang sama iaitu Austronesia.